“Feja është bërë një maskaradë e tmerrshme!”

Çfarë do të thotë të jesh një njeri i madh? Do të thotë të jesh modest. Do të thotë të bësh vepra të mira, por jo për t’u mburrur me to. Të ushqesh një të varfër por jo të bësh foto me të për Facebook. Të ndihmosh dikë por të heshtësh. Të veshësh një fëmijë të varfër, por jo të kërkosh të të dorën. Sa më i vogël të jesh, aq më i madh je. Por ti duket nuk mund ta kuptosh këtë

Nga Agim JONUZ

Kjo kolumnë nuk ka të bëjë për të gjithë besimtarët. Kush do ta gjejë veten në atë që është shkruar, absolutisht është problem i tij. Kjo vetëm do të konfirmojë tezën time. Ramazani, Bajrami dhe Pashkët kaluan me të gjitha adetet. Populli nuk ka qenë kurrë më fetar, dhe nuk ka pasur kurrë më të keqe në jetën e përditshme. Feja është bërë një maskaradë e tmerrshme për ata që fshehin veten e tyre të vërtetë pas fjalëve sublime në librat e shenjtë. Është në modë që njerëzit të tregojnë se kush është besimtar më i madh. Madje për këtë edhe hidhen shumë para, të cilat kryesisht fitohen në mënyrë të pandershme, vetëm për të krijuar përshtypjen se dikush është më afër Zotit, sepse ai i ka mundësuar të bëhet nga fukara në milioner. Përbindësha të fshehur pas Zotit dhe adetet që shkëlqejnë me një shkëlqim të rremë. Çfarë po ndodh. Unë jam musliman “Elhamudullah” dhe nuk shkruaj asgjë kundër fesë në këtë kolumnë. Kundër asnjërës. Unë e respektoj fenë, por jo edhe njerëzit në epokën e re. Në thelb, nuk shkruaj kundër askujt, por kundër një fenomeni në rritje. Gjendet edhe te myslimanët edhe te të krishterët. Feja, veçanërisht monoteizmi, deklaron se ekziston vetëm një Zot në të cilin të gjithë besojmë, kështu që nëse jemi të gjithë fëmijë të Zotit, kjo vlen për të gjithë ne. Si për turqit, ashtu edhe për kaurët, siç më pëlqen të them kur flas për “tanët – tuajat”. Është figurative. Si kur më herët që kur di për veten, xhamitë dhe kishat nuk ishin mbushur kurrë, nuk kishte kurrë më “besimtarë të mëdhenj” si tani. Është bukur të shohësh nga anash sesi dikush e vlerëson traditën dhe kulturën e tij fetare. Ku është tragjedia? Shumë e thjeshtë.

Si kurrë më parë nuk ka patur kaq shumë dyftyrësi, kaq shumë hipokrizi! Kjo është e keqja. Një shkatërrim i tillë i rregullit elementar të të qenit njeri. Për të cituar një mik që thotë se shumica e njerëzve shkojnë në kishë ose xhami si një në një lavazh për të larë mëkatet e tyre, kështu që të pastër para Zotit të mund të bëjnë të reja. Shpërbërje e gjithçkaje që është njerëzore, dhe gjatë gjithë kohës me Zotin. Feja na mëson të jemi modestë, paqësorë, të mëshirshëm dhe inteligjentë. Larg faktit që nuk ka besimtarë të tillë, por flasim për një masë të madhe që nuk del as nga kisha e as nga xhamia dhe e turpërojnë Zotin në çdo cep. Unë njoh një numër të mashtruesve më të mëdhenj që nuk e nxjerrin Zotin nga goja e tyre. Zakonisht ata janë besimtarët më të mëdhenj nëse shihet se si aktrojnë si esnafë, vetëm për të krijuar përshtypjen se kanë një biletë të garantuar për në parajsë.

Aman! Këshilla ime është që nëse shihni dikë që nuk e nxjerr Zotin nga goja dhe e betohet gjatë gjithë kohës në të, ikni sa më larg! Atij që e ka çdo të dytën fjalë “pasha Zotin”, ka një problem serioz. Nuk kam parasysh vetëm myslimanët, por edhe të krishterët. Për të mos folur për sa paradokse shohim në jetën e përditshme që nuk kanë të bëjnë as me Zotin as me kitapin, madje nuk kanë asnjë farë lidhje. Ne te kunderten. Ajo që është më e frikshme është krijimi i një mase seriozisht kritike që pas mbulesës së fesë krijon një model jetese dhe përditshmërie në të cilën nëse nuk je “model adekuat”, atëherë je i pafe (qafir). Dhe nëse je qafir, atëherë nuk vlen as pesë para si njeri. Alooo! Epo është shekulli i njëzetenjë!

Me çfarë kriteresh me thoni a vlej si njeri apo jo! Sipas atij kriteri tënd të mashtruesit? Ajo që është edhe më e frikshme është krijimi i një mjedisi absolutisht bipolar në vend, i cili në një moment të caktuar mund të instrumentalizohet (që tashmë është!) për nevoja të ndryshme. Dhe e gjithë kjo në emër të Zotit. Aman bre! Nuk dua as të mendoj për qëllimet për të cilat mund të përdoret ai mjedis bipolar. Si xhamia ashtu edhe kisha po forcojnë pozitat e tyre në masë si kurrë më parë. Prandaj them “Estagfirullah” që në përkthim do të thotë “Zot më fal nëse kam gabuar. Edhe hoxhallarët edhe priftërinjtë kanë pasur prej kohësh ushtritë e tyre private të mishëruara në fanatikë, të cilët, të fshehur pas fesë, janë të gatshëm për atë që Zoti e ndalon. Dhe kjo është të ngremë dorë ndaj njëri-tjetrit “nëse është e nevojshme”. Për të mos thënë se sa vlera të rreme ka në përditshmërinë e atyre “besimtarëve të mëdhenj”.

Thënë në gjuhë figurative, jam i sigurt se nëse Zoti do të kishte zbritur në tokë për njëzetekatër orë, do të kishte “shqelmuar” të paktën dy të tretat e gjithë atyre “besimtarëve të mëdhenj”. Estagfirullah! Një të tretës, … i lumtë! Edhe tek turqit edhe tek kaurët. Por ju as nuk mund t’i vini re besimtarët e tillë në jetën e përditshme. Janë njerëz të qetë dhe të tërhequr që nuk ngrenë bujë, as luftojnë që t’i bëjnë të ditur popullit se janë besimtarë të mëdhenj, sepse ata nuk e shfrytëzojnë Zotin as për biznes as për reputacion. Ata kanë nevojë për Zotin për veten e tyre, jo për audiencën. Megjithatë, le të jetë për të mirë që tendenca e instrumentalizimit të fesë të vazhdojë kështu. Maqedonia është një bazë fantastike për konflikte mbi baza fetare. Për ta qenë situata edhe më karakteristike në përditshmërinë tonë të mallkuar politike, ndarja fetare është pikërisht mes shqiptarëve dhe maqedonasve.

Në një botë antagonizmash dhe situatash të mundshme konflikti, në rajonin tonë momenti fetar është sikur të jetë krijuar për të “krijuar një armik” nëse dikush ka nevojë për të. Dhe atëherë, do të krijohet një tjetër paradoks edhe më i madh. Ata që janë besimtarë të vërtetë do të thërrasin për paqe dhe një dorë ndihme, dhe ata “besimtarët më të mëdhenj” do të thërrasin për gjak! Dhe ku është Zoti këtu tani? A duhet të konkludojmë se Zoti është tashmë në duart e politikanëve!? Estagfirullah! Kështu rezulton! A jemi dëshmitarë të shembujve të hapur të thirrjes së klerikëve fetarë për qëllime politike? Po! Nga të dyja palët. Dhe çfarë mund të presim nëse në një moment dikush thotë “gjuaj”! Unë as që dua të mendoj.

Keni nga njëra anë Zotin, nga ana tjetër manipuluesit (lexo kishën dhe xhaminë), në të tretën njerëzit primitivë dhe nga e katërta gjeopolitikën që kanë nevojë për të gjitha këto. Maqedonia nuk është absolutisht livadh më i mirë për ngjarjet si ajo në Bosnje. Për këtë çështje, unë personalisht mendoj se jemi një “Bosnjë Jugore” potenciale! Dhe përsëri Estagfirullah! Pikërisht një nga pikat e analizës në këtë kolumnë është fenomeni i Jugosllavisë para se të shpërbëhej. E njëjta Jugosllavi që tregoi përmes Bosnjës se si duket kur rrjedhin lumenj gjaku. Po të kemi parasysh që paralelja dikujt i duket qesharake, le të përpiqemi të bëjmë disa pyetje që duhet të marrin përgjigje nga besimtarët më të mëdhenj, megapatriotët, biznesmenët, politikanët dhe të gjithë ata që mendojnë se kështu do të zgjasë vendi.

Epo, do të zgjasë si e imja më e madhe kështu. Ne në Maqedoni jemi absolutisht në të njëjtën situatë si Jugosllavia para se të shpërbëhej. Shihni strukturat e shoqërisë dhe më jepni të paktën një element apo nivel në të cilin funksionon diçka. Pra, të harrojmë se jemi në NATO, e cila është garantuesi i vetëm të paktën deklarativ i integritetit territorial dhe kufijve të përcaktuar. Keni parasysh që në një moment të caktuar ne mund të jemi për NATO-n thjesht një fushë futbolli ku ata mund të shutojnë sa të duan topa dhe si të duan pa u ardhur keq që do të thajnë barin. Ne jemi për NATO-n livadhi më i zakonshëm!

Nëse dikush ka nevojë për të në një moment të caktuar, dhe për qëllime destabilizimi, pavarësisht se sa i suksesshëm apo i pasuksesshëm është vendi, momenti fetar mund të krijojë kaos. Natyrisht, kjo nuk vlen për gjithë popullatën sepse në Maqedoni ka edhe njerëz të zgjuar, por nëse ai zjarr ndizet, pasojat mund të jenë të paparashikueshme. Ai kontrollon jo vetëm strukturën e brendshme fetare, por natyrisht qarqet pan-islamike, të Vatikanit dhe madje edhe ortodokse. Dhe të gjithë, natyrisht, kontrollohen nga CIA, si kreu i kuzhinës, i cili, nëse duhet, do t’i shtojë kripë plagës tashmë të gjallë të përçarjes mes njerëzve. Maqedonia është një shtet laik në të cilin feja është e ndarë nga shteti.
Ne rregull! Por kjo është deklarative. Realisht dhe në terren, ndikimi i fesë është vendimtar nëse marrim mesataren e ndërgjegjes së popullit bazuar në traditën, gjysmë-arsimimin, gjysmë primitivizmin dhe euforinë e një vendi të ri që ende beson se feja është një nga bartësit. të shtetësisë. Alo, feja në vendet laike është një çështje thjesht private. Në Maqedoni, ku si shtet mund të themi se “De Jure” është plotësisht mirë, por “De facto” është në prag të kolapsit, rreziku i fanatizmit fetar mund të kthehet shumë lehtë në radikalizëm, nëse merret parasysh se keni nje popull të uritur dhe të deshperuar, të cilit shumë lehtë mund t’i shperlaje trurin (dhe kjo po bëhet) se ai që nuk është në “fenë tuaj” është armiku juaj më i zi.Ka një frazë serbe që është përdorur në komunizëm dhe quhet “Hoxhallarët dhe proftërinjtë janë hajdutët më të mëdhenj”. Sigurisht që e citoj në mënyrë qesharake, por të kujtojmë se në një shtet hajdutë si Maqedonia, në korrupsion, mosfunksionim, edhe kur të ndërhyjnë “Hoxhallarë dhe proftërinjë”, populli do të gjendet në një livadh ku nuk do ta dijë se cili lumë rrjedh lart e cili poshtë! Mirëpo, kjo formulë funksionon tani për tani në një nivel që i sjell dikujt një përfitim fantastik. Jo çdo gjë është te paratë në atë nivel, megjithëse ka, por përfitimi më i madh është në një element që quhet “kontrolli i mendjes dhe i njerëzve”. Mega-patriotët, mega-besimtarët, mega “të ndershmit” dhe mega esnafët janë sot më në modë.
Fatkeqësisht, e vërteta është se janë ata që janë në tapetë para të gjitha ligjeve të shtetit. Hajdutët dhe manipuluesit do të dënohen me burg, por çfarë të bëjmë me ata “megabesimtarë”? Epo, këtu, të paktën siç më kanë mësuar për fenë, ka vetëm një gjykatë që nuk ka përkatësi partiake dhe para së cilës ka vetëm një gjykatës. Zoti. Kur të fillojë të gjykojë dhe ndëshkojë, do të jetë tepër vonë. Feja është një gjë e bukur, por nëse e mbart brenda vetes, si një filozofi dhe si një drejtim me vlerë shpirtërore që të mban shtyllën kurrizore drejt para ligjeve të njerëzimit dhe humanizmit. Por kjo tashmë po kthehet në diçka tjetër. Zot më fal nëse e kam gabim.

OOO XHEMAAT! Çfarë do të thotë të jesh një njeri i madh? Do të thotë të jesh modest. Do të thotë të bësh vepra të mira, por jo për t’u mburrur me to. Të ushqesh një të varfër por jo të bësh foto me të për Facebook. Të ndihmosh dikë por të heshtësh. Të veshësh një fëmijë të varfër, por jo të kërkosh të të dorën. Sa më i vogël të jesh, aq më i madh je. Por ti duket nuk mund ta kuptosh këtë. Nuk mundesh, sepse je i vogël në tru, dhe i madh në “çallëm”. Të q… gomari çallëmin! Besimi në Zot dhe çallëmi nuk shkojnë bashkë! Sikter në shtëpi! Estagfurullah!

(Autori është kolumnist i rregullt i gazetës KOHA)